Atamız'ın eğitim alanında yaptığı çalışmalar

****** ün eğitim politikası kendi
zamanının diğer devlet politikalarından farklıydı. O tarihlerde ülkeler
kendi eğitim politikalarını yani eğitim felsefelerini oluştururken
mensubu oldukları unsurları eğitim sisteminin içine koyuyorlardı.
Örneğin faşist İtalya kendi eğitim politikasını kendi devlet yapısına
göre şekillendiriyordu. Aynı şekilde totaliter devletlerde eğitim
politikalarını oluştururken din faktörünü temel esas olarak
almışlardır. Yani bütün eğitim politikalarını tek bir unsur üzerine
inşa ediyorlardı. Bunun örneğini Osmanlı İmparatorluğunda görmekteyiz.
****** bütün bunları görmüş ve eğitimin felsefi manada monist yani
tekçi olmamasının gerektiğini belirterek yeni Türk eğitiminin temelini
atarken eğitimin birden fazla unsuru kapsamasına özen göstermiş ve Türk
eğitim felsefesinin temeline bilimi akılı ve fenni koymuştur.
******çü düşünce sistemi eğitimde yaşamda en gerçek yol göstericinin bilim olduğunu esas alır.
****** eğitim için yön belirlerken Osmanlıdan devraldığı mirası göz
önünde bulundurmuştur. Yeni eğitim sisteminin bu miras üzerine
kurulamayacağını çok iyi biliyordu ve yapmış olduğu devrimlerle eğitime
yön vermiştir. Çünkü Osmanlı imparatorluğunun eğitim sistemi geleneksel
dediğimiz totaliter bir biçimdeydi. Son zamanlarda yenileşme
hareketlerinin etkisiyle de eğitim alanında yenilikler olmuştur. Yeni
okulların kurulması ile beraber geleneksel eğitim ile yenilikçi okullar
beraber eğitim vermeye başlamış ancak buda eğitimde ikiliklerin
olmasına sebep olmuştur. Osmanlı imparatorluğundaki eğitim sisteminin
aksayan bir diğer yanı da eğitimde karma sistemin olmaması idi yani
erkekler okuma yazma öğrenirken kızlara bu hak pek fazla
verilmemekteydi. Osmanlı imparatorluğu yıkılırken hakkın %90 ı okuma
yazma bilmiyordu.
****** eğitim politikasını oluştururken akıl ve bilimi esas
almıştır. Bunu yaparken de batılılaşmayı hedef olarak görmüştür. Asıl
hedef ise muasır medeniyetler seviyesine çıkmaktır.
Maarifimizin böyle kötü şartlar içinde bulunduğu bir sırada
Yunanlılarla harp devam etmekte. Sakarya da savunma hazırlıkları
sürdürülmektedir. Maarifin Milli Mücadele kadar önemli olduğunu
belirten Mustafa Kemal Paşa 15 Temmuz 1921 de Ankara da Maarif Kongresi
nin toplanmasını istedi ve kongrede yaptığı konuşmada; Bizi yaşatmak
istemeyenlere karşı yaşamak hakkımızı savunmak üzere toplanan TBMM burada
Ankara da kuruldu. Bugün Ankara Millî Türkiye nin Millî Maarifini
kuracak kongrenin açılmasına da sahne olmakla bir daha şereflenecektir.
Şimdiye kadar takip edilen talim ve tahsil ve terbiye usullerinin
milletimizi tarihi tedenniyatında (gerilemesinde) en mühim bir âmil
olduğu kanaatindeyim. Onun için bir millî terbiye programından
bahsederken eski devrin hurafatından ve evsafı fıtriyemize (milli bünyemize) hiçte münasebeti olmayan yabancı fikirlerden şarktan ve garptan gelebilen bilcümle tesirlerden uzak
seciye-i milliye ve tarihiyemizle mütenasip bir kültür kastediyorum.
Çünkü millî dehamızın tam olarak gelişmesi böyle bir kültür ile temin
olunabilir.
Bu görüşü ile ****** geleneksel eğitimin yenilenen Türk toplumunun ihtiyaçlarını gidermekte yetersiz kaldığını belirtmiştir.
****** ulusal eğitimin yaygınlaşması için; eğitime ve öğretmenlere
çok işin düştüğünü belirterek 24 Mart 1923 günü Kütahya lisesinde
yaptığı konuşmada şunları söylemiştir: Toplumumuzu gerçeğe ve mutluluğa
eriştirmek için iki orduya gerek vardır. Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu diğeri ulusun geleceğini yoğuran irfan ordusu.
Eğitimin temel görevinin devletin varlığını sürdürmek olduğunu bilen ******
27 Ekim 1922 günü yaptığı konuşmada “çocuklarımıza ve gençlerimize
vereceğimiz öğrenimin sınırı ne olursa olsun onlara temel olarak
şunları öğreteceğiz: 1) Ulusuna 2) Türkiye devletine 3) Türkiye büyük
millet meclisine düşman olanlarla savaşma gereği.
Büyük eğitimci ve devlet adamı olan ****** ün eğitim ve eğitimciye
verdiği önemden sonra Türk eğitim modelinin geliştirilmesinde dikkate
alınması gereken temel ilkeler vardır. Bu ilkeler incelendiğinde
görülecektir ki ****** ün eğitimle ilgili düşünce ve görüşleri bu
günden daha moderndir. Eğitimde bize yol gösteren ilkeler şunlardır:
1. Eğitimimiz ulusal olmalıdır.
2. Eğitimimiz bilimsel olmalıdır.
3. Eğitimimiz uygulamalı olmalıdır.
4. Eğitimimiz karma olmalıdır.
5. Eğitimimiz laik olmalıdır
Tabi bu ilkeler günümüzde uygulananım derecesi nedir o tartışılır.
Ancak Türk eğitim sistemimizin daha ileri olması için bu ilkelerin
uygulanması gerektiği söylenebilir.
****** ün eğitim felsefesini inceledikten sonra günümüzde eğitim
cumhuriyetten sonra değişimlere uğramıştır. Cumhuriyetten sonra gelen
hükümetler hep kendi zihniyetlerine uygun eğitim politikalarını
oluşturmuştur. Bu da Türkiye cumhuriyetinde bir eğitim karmaşasına
sebep olmuştur. Yani her gelen ya bir şey almış veya bir şey koymuştur.
Türk eğitim felsefesinin yukarıda saydığımız eğitim ilkelerine uygun
olması gerektiğine inanıyorum çünkü bu ilkeler bizi muasır medeniyetler
seviyesine çıkaracaktır. Ancak günümüzde yeni hükümet AKP hükümeti
birazda olsa eğitimin kalitesini artırmak için bir şeyler yapmaya
çalışmaktadır ancak bunlar yeterli değildir. Son dönemlerde eğitime
ayrılan bütçenin savunma bütçesinden fazla olması gibi bir uygulama
önemli ve olumlu bir uygulamadır. Son dönem Osmanlı imparatorluğunda
olduğu gibi hala kızların okullu olmaması gibi bir uygulama az da olsa
kırsal kesim dediğimiz bölgelerde hala devam etmektedir. Bunu aşmak
için devletin haydi kızlar okula kampanyası dikkate şayan bir
uygulamadır. Bundan başka devletin halen uygulamakta olduğu eğitime
%100 destek kampanyası da eğitim için çok önemli bir uygulamadır. Bu
konuda biz halk aydın ve işçi memur
v.b. herkese düşen görevlerin olduğunun daima bilincinde olmamız
gerektiğine inanmaktayım. Onun için; devletimizin eğitim için
yaptıklarını sonuna kadar desteklemeliyiz ve elimizden gelen her şeyi
ortaya koymalıyız. Çünkü; çocuklar bizim çocuklarımız okullar bizim okullarımız
kısacası devlet bizim devletimizdir. Özellikle ülkemizde hala devam
etmekte olan kızların okula gönderilmemesi gibi çağdışı uygulamaların
önüne geçmek için hep beraber el ele vererek çalışmalıyız.
Eğitim ve Kültür Alanındaki Devrimler: Yozlaşmış kurumlardan biri olan medreseler kapatılmış öğretim birleştirilmiş(tevhid-i tedrisat kanunu) yeni Türk harfleri kabul edilmiş
yüksek öğretimler kurumları düzenlenmiştir. ****** Osmanlıdaki eğitim
sistemini toplumun ihtiyaçlarına cevap veremeyeceği görüşündedir. Bu
nedenle modern eğitim sisteminin oluşturulmasına karar vermiştir. Bu
konuda Arap alfabesinin kaldırılması ile eğitimde modernleşme
hareketleri hız kazanmıştır.